Układ odpornościowy odpowiada za ochronę naszego organizmu przed czynnikami zewnętrznymi, jest to swoista bariera chroniąca nasz organizm. Zdarza się jednak, że układ odpornościowy zostaje nadmierne pobudzony i w efekcie tego zaczyna atakować komórki swojego organizmu, uznając je za szkodliwe czynniki zewnętrzne. Jak nazywa się taka choroba, co ją powoduje i jak z nią walczyć?
Choroby autoimmunologiczne – przyczyny
Układ immunologiczny to bariera między nami a światem zewnętrznym, dzięki której kontakt z patogenami (bakteriami, wirusami) nie prowadzi do groźnych infekcji. Układ aktywny jest również wewnątrz naszego organizmu, gdy jakiś patogen lub toksyna dostanie się wnętrza organizmu. Gdy układ odpornościowy wykryje antygeny (bakterie, wirusy), to rozpoczyna tworzenie przeciwciał, które mają je zwalczyć.
Nasz system odpornościowy zawiera mechanizm rozpoznawania swoich komórek i dzięki temu atakuje tylko obce ciała. Niestety w przypadku zaburzeń zdarza się, że układ immunologiczny jest nadaktywny i zaczyna zwalczać sam siebie. Często atakuje nawet tkanki organizmu, mając na celu ich zniszczenie. Choroba tego typu jest dość poważna, często wymaga specjalistycznego leczenia, a cierpi na nią, w różnym stopniu zaawansowania choroby, 3-8% ludzkiej populacji (częściej kobiety).
Rodzaje chorób układu immunologicznego
Najobszerniejszą i najczęściej spotykaną grupą są choroby tarczycy, takie jak Hashimoto czy choroba Gravesa-Basedow. Problemy z tarczycą są bardzo powszechne i jest to jednocześnie najlżejsza z chorób autoimmunologicznych. Chorobę, na przykład Hashimoto, jesteśmy w stanie unormować samym trybem życia, a więc aktywnością fizyczną i przede wszystkim odpowiednią dietą.
Innymi chorobami autoimmunologicznymi są na przykład cukrzyca typu I, niedokrwistość Addisona-Biermera czy pęcherzycę zwykłą. Wśród najpoważniejszych znajduje się wrzodzenie jelita grubego, toczeń rumieniowaty układowy czy pierwotną marskość żółciową wątroby.
Badanie, diagnostyka, leczenie
Zdiagnozowanie choroby układu odpornościowego nie jest łatwym zadaniem. Zwykle wymaga szeregu badań, które zaczynają się od badań morfologicznych, a więc badania krwi. Następnie przeprowadza się ogólne badanie moczu. Na początku, ocenia się czy nasze wyniki mogą wskazywać na występowanie choroby, a jeśli tak jest, to poddaje się je badaniu laboratoryjnemu zwykle za pobraniem kolejnych próbek. Finalnie w laboratorium poddaje się próbki działaniu przeciwciał i ocenia czy zachodzi reakcja zwalczania.
Po rozpoznaniu choroby należy przejść do leczenia, które jest bardzo różne, bo zależy od typu choroby. Tak więc, na przykład, chorobę tarczycy Hashimoto leczymy, poza trybem życia, podając hormony tarczycy. W przypadku cukrzycy podawana jest insulina, a przy chorobie Addisona – brakujące hormony nadnerczy.
Podczas leczenia zwykle podaje się leki działające przeciwzapalnie i przeciwbólowo, a także leki immunosupresyjne. Te ostatnie mają za zadanie zmniejszenie aktywności układu odpornościowego, a więc zmniejszenia natężenia, z jakim organizm atakuje sam siebie. Leki tego typu mają więc zadanie uspakajające organizm i opóźniające postępowanie choroby.
